Chẩn đoán và điều trị Mers Cov

Mers CoV là bệnh viêm đường hô hấp do virus Corona mới lần đầu tiên được phát hiện tại Ả Rập Xê Út vào 9/2012.

Nguồn và ổ chứa: Chưa có hiểu biết đầy đủ nhưng phân tích Gen, có nguồn gốc từ Dơi. Đến nay đã xác định ổ chứa chính từ Lạc đà

Đường lây truyền và thời gian ủ bệnh:

-Từ động vật: Dơi-Lạc đà, Lạc đà-người (qua tiếp xúc)

- Từ người sang người: Tiếp xúc gần với người bị nhiễm (chăm sóc, sống cùng, sử dụng sản phẩm thịt…)

Các đường lây truyền: Qua tiếp xúc, Qua không khí, Qua giọt bắn ( các thủ thuật  khí dung )

Triệu chứng lâm sàng: 

•         Ủ bệnh: 2-14 ngày

•         Triệu chứng khởi phát thường gặp là sốt, ho, ớn lạnh, đau họng, đau cơ-khớp. Sau đó bệnh nhân xuất hiện khó thở và tiến triển nhanh tới viêm phổi. Khoảng 1/3 số bệnh nhân có các triệu chứng tiêu hóa như nôn và tiêu chảy

•         Một nửa số bệnh nhân tiến triển thành viêm phổi và 10% sẽ tiến triển thành ARDS

•         X quang ngực có hình ảnh phù hợp với viêm phổi do virus và ARDS

•         Xét nghiệm công thức máu thường thấy giảm bạch cầu, đặc biệt là giảm bạch cầu lympho

Chẩn Đoán

•         Ca bệnh nghi ngờ:

–       Đi du lịch tới vùng dịch tễ hoặc sống trong vùng có dịch trong vòng 2 tuần rồi quay về

–       Có tiếp xúc gần  với ca bệnh xác định/có thể

–       Có biểu hiện nhiễm trùng hô hấp cấp: sốt trên 38 độ C, ho, khó thở, X quang có viêm phổi với mức độ khác nhau

–       Không lý giải được các căn nguyên gây viêm phổi khác

•         Ca bệnh có thể:

–       Có tiếp xúc gần với bệnh nhân(người chăm sóc…)

–       Có biểu hiện lâm sàng nhưng không lấy được bệnh phẩm xét nghiệm

–       Không lý giải được các căn nguyên gây viêm phổi khác

•         Ca bệnh xác định:

–       Có bệnh cảnh lâm sàng và yếu tố dịch tễ

–       Real time PCR dương tính với Mers CoV

Chẩn đoán phân biệt: Cúm nặng, Viêm phổi không điển hình, Nhiễm trùng huyết gây suy thận và suy hô hấp, Bệnh tay chân miệng gây suy thận và suy hô hấp

Điều trị

•         Nguyên tắc:

–       Các ca nghi ngờ/có thể phải được nhập viện để làm xét nghiệm khẳng định

–       Các ca bệnh đều phải điều trị cách ly

–       Chưa có thuốc đặc hiệu. Điều trị triệu chứng và hồi sinh cấp cứ là quan trọng

Dự phòng

             Ở cộng đồng:

–       Đeo khẩu trang và đi khám bệnh ngay khi có biểu hiện viêm đường hô hấp

–       Rửa tay

–       Che mũi, miệng khi ho, hắt hơi

–       Dinh dưỡng đầy đủ

–       Thông thoáng nơi ở

–       Tránh tụ tập đông người , tránh tiếp xúc  với bệnh nhâ

Trong bệnh viện: Tổ chức khu vực cách ly

•         Phòng ngừa cho người bệnh và khách đến thăm

•         Phòng ngừa cho nhân viên y tế: Sử dụng PPE, rửa tay, lập danh sách nhân viên làm việc ở khoa có bệnh nhân để theo dõi thường xuyên về lâm sàng và cách ly khi cần.

•         Chống nhiễm khuẩn bệnh viện

•         Thực hiện nghiêm ngặt về xử lý chất thải và môi trường.

Tài liệu tham khảo: Hội nghị tập tuấn trực tuyến về giám sát, điều trị và phòng chống MERS-CoV ngày 8/6/2015. Bộ Y Tế